ARTIKEL


Project de Vondeltuin, een pilot van Amsterdam Circulair

Een kijkje in de keuken

Tijdens het project voor een vernieuwd circulair paviljoen werd een procesbenadering gehanteerd waarbij de omliggende buurt en haar bewoners goed betrokken werd in het hele proces. Door deze openheid te creëren werd vertrouwen gewekt en zagen bewoners hun eigen input terug. Dit was het eerste project dat zoveel mogelijk werd uitgevoerd vanuit circulaire principes. De pilot werd goed ontvangen door collega’s binnen de gemeente. Gestart werd met het bepalen van ambities in een aantal sessies met collega’s van diverse afdelingen (o.a. onderhoud en beheer). Ook werden wensen opgehaald uit de buurt in interactieve sessies.

Ambities & wensen

Een circulaire ontwikkeling met de focus op energie, materialen en water.

Een intensieve samenwerking tussen marktpartijen, opdrachtgever, exploitant en omwonenden.

Een eigentijds, architectonisch icoon in lijn met de ontwerpfilosfie van het Vondelpark.

Selectieproces Er werd gekozen voor een dialoog met uiteindelijk 3 inschrijvende partijen. De uitvraag stelde dat het ontwerp een ‘architectonisch icoon’ moest worden, daarbij stonden circulaire ontwikkeling en goede samenwerking bij ontwerp, realisatie en onderhoud centraal. In de selectieprocedure kwam het ontwerp van DOOR architecten als winnaar uit de bus. Hun visie ‘Een parel voor het Vondelpark’ speelt in op het karakter van de Vondeltuin als een omsloten plek, waar het groen de ruimte omvat als een oesterschelp. De spullen in deze binnenwereld hadden hun beste tijd wel gehad; dit ‘afval’ vormde de basis voor het nieuwe ontwerp.

'Voor een oester is afval namelijk het begin van iets nieuws: het vormen van een parel', aldus DOOR architecten.

Het 'Werkmanshuisje' en de luchtige sfeer van de speeltorens komen samen in het nieuwe paviljoen, dat we hopelijk na corona-lockdown weer kunnen bewonderen. Twee wanden in het gebouw zijn flexibel; te openen in de zomer, te sluiten in de winter voor een meer intieme setting. Deze aanpasbaarheid is tevens de basis voor het energie-concept, gebaseerd op het historische principe van een zomer- en winterhuis.

Het ontwerpproces was een zoektocht in verschillende panden naar herbruikbare of biobased materialen. Dat leverde een scala aan toepassingen op, waaronder heipalen van hout uit een duurzaam beheerd bos, herbruikbare betonnen vloerplaten, een gevel en bar gemaakt van oude trottoirbanden, shingles van Amsterdamse watercypressen die al gekapt zouden worden en toiletten uit het voormalige KPMG-gebouw aan de A9 in Amstelveen. Zo vormt ‘afval’ de basis voor het nieuwe ontwerp, voor een nieuwe parel voor het Vondelpark. In juni 2020 werd de Vondeltuin in gebruik genomen.

Geïnspireerd op de Indonesische Batak-stijl van het naastgelegen Werkmanshuisje. In de zomer lopen binnen en buiten in elkaar over, in de winter kan er een intiem restaurant gecreëerd worden.

Copper8 begeleidde de innovatieve uitvraag voor de gemeente Amsterdam; DOOR architecten werkten samen met Cauberg Huygen, SMARTLAND landscape architects, Bouwbedrijf De Nijs, Van Rossum Raadgevende Ingenieurs en OMRT. | Beelden: DOOR architecten & Gemeente Amsterdam.

Stad in beweging


Om te toetsen of Amsterdam op de goede weg is naar een volledig circulaire stad, ontwikkelde de Britse econoom Kate Raworth de Stadsdonut voor Amsterdam. De Stadsdonut voor Amsterdam dient om richting te geven aan de keuzes die Amsterdam maakt en het beleid dat de stad voert. Er is gekozen invloed uit te oefenen in drie 3 categorieën; voedsel en organische reststromen, consumptiegoederen en de gebouwde omgeving. Iedereen kan en mag meedoen met de Donut Deals.